新疆大学国家精品课程《基础维吾尔语》·第二课.ppt

ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس  基础维吾尔语,主编： 哈力克.尼亚孜 木哈拜提.哈斯木 乌买尔.阿皮孜,,第二课ئىككىنچى دەرس,元音 ئو ئۇ辅音 ب پ د ت ڭ ل,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,第二课ئىككىنچى دەرس,,ئوئو [o] ——是圆唇后元音口腔半开，舌位半高，舌头后缩，舌面后部向软腭隆起，开口度中等，双唇拢圆发音时，软腭和小舌上升，声带振动它的发音与汉语的单韵母“o”相似但是，汉语的“o”单独发音时，前面会自然地出现一个擦音“w”而维语的 ئو 发音时前面决不能出现擦音“w”请对比汉语的“o”和维语的 ئو 的读法拼读练习： ئو ئو ئو ئو ئو ئو نو مو سو زو ئوس موس نوم زون ئون ئوم ئوس ئوز نون مون سون سوزسوس موس نوس زون نوم موم سوم زومئا ئو ئە ئو ئې ئو ئى ئو,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,ئۇ ئۇ[u] ——是圆唇、高、后元音。

舌头后缩，舌面后部向软腭隆起，舌位高，开口度比 ئو 小，双唇拢圆向前伸发音时，软腭和小舌上升，声带振动它的发音与汉语的单韵母“u”相似，只是开口度不象汉语的“u”那么小更重要的是，汉语的“u”发音时，前面自然地会出现零声母“w”而维语的 ئۇ 发音时前面决不能有“w”出现请对比汉语的 “u”和维语的 ئۇ 的读法拼读练习： ئۇ ئۇ ئۇ ئۇ ئۇ ئۇ ئۇمۇز سۇز سۇن نۇن زۇن سۇم زۇممۇ نۇ سۇ زۇ ئۇم ئۇن ئۇس ئۇزمو_مۇ مۇ_مو نو_نۇ نۇ_نو زو-سۇ زۇ+نۇن ئۇ+زۇن زۇ+نۇن ئۇ+زۇن زۇ+نۇن ئۇ+زۇن,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,بب [b]——是双唇、浊、塞音发音时，双唇紧闭，软腭和小舌上升，气流到达双唇后，从突然松开的双唇爆破而出形成此音声带稍振动它的发音部位和汉语的“b”相同，都是双唇音但是，汉语的“b”发音时声带不振动，是清音；而维语的 ب 发音时声带振动，是浊音。

学生在发维语的 ب 时，千万不能把它发成汉语的不送气清辅音更重要的是：汉语的“b”是不送气音，它与送气音“p”在发音部位、发音方法上完全相同，只是在送气和不送气上有区别而在维语辅音的送气和不送气不区别词义或者说，送气和不送气在维语中没有实在的作用，不构成相互对立的区别性特征所以一般来说，在描写维语的辅音时，不涉及送气不送气拼读练习： ب ب ب ب ب ب با بە بې بى بو بۇ با بە بو بۇ بې بىبەن باس بوز بۇس بېزە بىزە بېزە بىزەبا بە بو بۇ بې بى با بە بو بۇ بې بىبان بەن بون بۇن بىز بىس بوم بۇس بەس بەز,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,پ پ [p]——是双唇、清、塞音发音时，双唇紧闭，软腭和小舌上升，气流到达双唇后，从突然松开的双唇爆破而出形成此音声带不振动它和 ب 的发音部位相同，发音方法也都是塞音，区别是：ب 为浊音，而它是清音。

另外，在发 پ 时，从肺部呼出的气流较强，是送气音另外，پ 的发音部位、发音方法和汉语的“p”相同，都是双唇、清、送气音只是汉语的“p”发音时从肺部呼出的气流更强一些拼读练习： پ پ پ پ پ پ پا پە پو پۇ پې پى پا پە پو پۇ پې پىئاپ ئەپ ئوپ ئۇپ ئېپ ئىپ زەپ سۇپ ساپ سەپ سېپ مەپنەپ سەپ زەپ ئەپ مەپ ئاپ ماپ باپ نېپ سېپ نىپ بوپ سۇپ ئا+پا ئا+پا سى+نىپ سى+نىپ پاس+سىپ پاس+سىپ نې+سىپ نې+سىپپا+سون پا+سون سا+ناپ سا+ناپ پاس+پۇس پاس+پۇس پا+نۇس پا+نۇس,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,تت [t] ——是舌尖中、清、塞音发音时，软腭和小舌上升，舌尖抵住上齿龈，然后突然放开，使气流爆发而出产生此音。

声带不振动，从肺部呼出的气流较强，是送气音它和汉语的“t”发音相似，只是气流没有汉语的那么强 拼读练习： ت ت ت ت ت ت تا تە تو تۇ تې تى تا تە تو تۇ تې تىئات پات تات سات مات زات ئەت پەت سەت بەت مەتئىت زىت پىت ئېت بېت نېت ئوت ئۇت تۇت بۇت پۇتتا تە پات پەت پوت پۇت بوت بۇت بەت پەت زات سات تەن تون تانئا+تا ئا+تا ئاپ+تاپ ئاپ+تاپ سا+ئەت سا+ئەت تان+سا تان+سا تا+مام تا+مام ئە+مەت ئە+مەت سە+مەت سە+مەت ئە+تە ئە+تە تا+پان تا+پان تا+زا تا+زا,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,دد [d] ——是舌尖中、浊、塞音。

发音时，软腭和小舌上升，舌尖抵住上齿龈，然后突然放开，使气流爆发而出产生此音声带振动它和汉语的“d”发音相似，但是有区别汉语的“d”发音时声带不振动，是清音；而维语的 د 发音时声带振动，是浊音学生在发维语的 د 音时，千万不能把它发成汉语的不送气清辅音“d” 拼读练习： د د د د د د دا دە دو دۇ دې دى دا دە دو دۇ دې دىداپ دەپ دوپ دۇپ دون دۇن دان دەن دىن دات دەت دۇت دوس دەس داس دام دەم دوم دۇمدا_تا دا_تا دە_تە دە_تە دې_تې دې_تې دى+تى دى+تى دۇ_تۇ دۇ_تۇدا+دا دا+دا دې+دى دې+دى ئى+دى ئى+دى ساد+دا ساد+دا ئا+دەم ئا+دەم دوپ+پا دوپ+پا سا+دەت سا+دەت دەس+تە دەس+تە دا+نە دا+نە,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,ڭڭ [ŋ] ——是舌面后、浊、鼻音。

发音时，口微张，舌面后部抬向软腭，让气流直接从鼻腔出来而产生此音声带振动它的发音和汉语普通话里的韵尾“ng”相似所不同的是，汉语的“ng”只能出现在韵尾，而维语的 ڭ 可出现在词尾或词中音节末尾偶尔也可出现在词中音首，如：ما+ڭا （给我）、سا+ڭا （给你）等拼读练习： ڭ ڭ ڭ ڭ ڭ ڭ ئاڭ ئەڭ ئوڭ ئۇڭ ئېڭ ئىڭ ئاڭ ئەڭ ئوڭ ئۇڭ ئېڭ ئىڭماڭ ماڭ مەڭ مەڭ مۇڭ مۇڭ مىڭ مىڭ پاڭ ساڭ داڭ زاڭ تاڭ ماڭ باڭسۇڭ مۇڭ توڭ دوڭ تەڭ زەڭ زىڭ دىڭ سان_ساڭ سان_ساڭ سەن_سەڭ سەن_سەڭ سۇن_سۇڭ سۇن_سۇڭ سىن_سىڭ ساڭ+زا ساڭ+زا ماڭ+ما ماڭ+ما سىڭ+مە سىڭ+مە تاڭ_تۇڭ تاڭ_تۇڭ,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,لل [l] ——是舌尖中、浊、边音。

发音时，软腭和小舌上升，舌尖抵住上齿龈，气流从舌的两边流出声带振动它的发音和汉语的声母“l”相似拼读练习： ل ل ل ل ل ل لا لە لو لۇ لې لى لا لە لو لۇ لې لىئال بەل بول بۇل مال دەل مول تۇللوپ لەپ لاپ لىپ لاس لەس لوس لۇس لېس لىسلام نەم تال تەل تول تۇل تىل تۇم توم تەم تىم ئا+لەم ئا+لەم بې+لىم بې+لىم بى+لىم بى+لىم ئاڭ+لا ئاڭ+لا بىل+لە بىل+لەئا+پەت ئا+پەت ئا+دەم ئا+دەم ئال+تە ئال+تە ئەس+لى ئەس+لى بى+لەن بى+لەن پۇت+بول پۇت+بول تال+لا تال+لا تان+سا تان+سا,第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,字母 ئو ئۇ 的书写形式和书写规则,这两个元音的书写规则与元音 ئا 的书写规则基本相同。

第二课ئىككىنچى دەرس,ئۇيغۇر تىلىدىن ئاساس 初级维吾尔语,,ئو的书写规则： ئو（单立式）多用于词首如，ئوبدان، ئوت، ئوسما 等等极少数词中可出现在词末如：كاكائو也可出现在一些对偶ﻭ词的第二个成分开头如：ئاش_ئوزۇق، ئىش_ئوقەت، ئۆي-ئوچاق 等等و （简单单立式）用于只有两种书写形式的辅音ر د 等字母的单立式之后如， ﻳ+ﺎ+د+ر+و←يادرو، رول←رول د+و+ﭘ+ﭙ+ﺎ←دوپپا 等等ﻮ（前连式）常出现于词中连接一些辅音字母的后连式如，ﺗ+و+ﻏ+ﺮ+ا←توغرا، ﻧ+و+ﭘ+ۇ+س←نوپۇس 等等ﺌﻮ （搁音前连式）也常出现于词中或词尾，起搁开音节的作用如， بىئولوگىيە، رادىئو 等等这种形式出现频率不高ئۇ 的书写规则：ئۇ 的书写规则和 ئو 的基本相同如： ئۇپا، پائۇزا等等中，ئۇ 的单立式出现在了词首或词中一般来说 ئۇ 的单立式常出现于词首，如果出现在词中，这种词多半属于外来词在 تاپشۇرۇق، تاڭزۇڭزا等词中，ئۇ 的简单单立式出现在了只有两种书写形式的辅音字母 ر 和 د 等的单立式之后；ئۇ 的搁音前连式 ﺌﯘ 出现频率很低，而且这种形式出现的词也多属外来词，如： مەسئۇل، رادىئۇس等等；而ئۇ 的前连式 ﻮ 是常用的一种形式，出现频率高，而且可以出现在词的不同位置上。

如：قوغۇنلۇق، نوپۇس 等等。