大学拼音_版.docx

《大学》是儒家经典之一，原为《礼记》中的一篇作者不详（相传 为孔子弟子曾参所作，近代学者认为是秦汉之际儒家作品）《大学》全 面总结了先秦儒家关于道德修养道德作用及其与治国平天下的关系大 学”是对“小学”而言，是说它不是讲“详训诂，明句读”的“小学”， 而是讲治国安邦的“大学”大学”是大人之学《大学》为“初学入 德之门也”文中提出了明明德 亲民 止于至善三条纲领，又提出了格 物 致知 诚意 正心、修身、齐家‘ 治国 平天下八个条目经北宋程颗、 程颐竭力尊重，南宋朱熹又作《大学章句》，最终和 《中庸》 《论语》 《孟子》并称“四书"宋、 元以后，《大学》成 为学校官定的教科书和科举考试的必读书，对古代教育产生了极大的影 响d axu ezh d do z ai mi ngm 1 ng d e z aq imin z azh y uzh i⑥-1大学之道，在明明德，在亲民，在止于至sh an zh zh ieih ouy did i ng d i ngerh dun e ng i ng j i ne rh dun e n gan善知止而 后 有定，定而后 能静，静而后 能 安，anerh du e ngl u I u erh du e ngd e wuy dU enmd sh y duzh o ng安而后能虑，虑而后能得。

物有本末，事有终sh i zh i su d xi anhdu ze j indao yi始，知所先后，则近道矣g uzh y umi ngni ngd e y uti axi zh e xi azh iq igu o y uzh i igu o古之欲明明德于 天下者，先 治其国；欲治其国zh e xi an i q iji a y u q 1 q 1 ji zh e xi axi uq ish en y uxi uq ish en者，先齐其家；欲齐其家者，先修其身；欲修其身者，先正其心；欲正其心者，先诚其意；欲ch e ngq iy ih e xi azih i zh i zh zh z a g e wu诚 其意者，先致其知；致知在格物wu g e eih ouzh zh i zh zh ierh ouy ich e ng y ich e ng eih dux in物格而后知至，知至而后意诚，意诚而后心zh e ng x i zh e n geih duh eni u sh emi ueih duji ① i ji a q i erh du正，心正 而后 身修，身修而后家齐，家 齐而后gu ozh i gu ozh ieih dU axi p i ng国治，国治而后天下平。

z ii an i y izh y ush U en y ish ji ey ixi uh e we b en q ib enlu an自天子以至于庶人，一是皆以修 身为本，其 本乱emd zh zh e f ouy 1 q isu dn duzh lB o er q isu ttj ozh eh du weizh i而末治者，否矣；其所厚 者薄，而其所薄者厚，未之y ouy e c iweizh b en c iweizh zh zh y e有也此谓知本，此谓知之至也su dwe ch e ngq i y izh e wu z iq iy e r uwu e ch du r u⑥-2所谓诚其意者，毋自欺也如恶恶臭，如h aoh ao s e c izh wei z iqi eg u j unz i b ish enq id u y e xi ao en好好色，此之谓自谦（愫）故君子必慎其独也小人xi aij uweib ush an wu su cb u zh i jicj nunz i eih duy annan y an q ib u闲居为不 善，无所不至，见 君子而 后 厌然，掩 其不sh an erh uq ish an r e zh sh ij i r uji aq if eg ann an z eh e y i善，而著其善。

人之视己，如见其肺肝然，则何益g u j u n zbi ish enq id u y ey i c iwe ch e ngy uzh o ng x i nguwaiwu g e eih ouzh zh i zh zh ierh ouy ich e ng y ich e ng eih dux in矣？此谓诚 于中，形于外故君子必慎 其独也z e ngz iyu esh i mu su o shsh i sh o usu o zh anh uf ur un曾子曰：“十目所视，十手所指，其严乎！”富润wu d er u sh en x i gu a ng t ip an g uj unz 1 b ich e ngq i y i屋，德润身，心广体胖，故君子必诚其意sh i y un zh anb i q iy u I Ozh uy i y i y ouU eji un⑥-3《诗》云：”瞻彼淇澳，藻竹猗猗；有斐君z i r uqier ucu o r uzhu or umo s e x ixi aux i h e x ixu an x i y ou子，如切如磋，如琢如磨；瑟兮倜兮，赫兮暄兮；有f ejiunzi zh o ngbu kexu an xi r uqi er ucu ozh e daoxu eye r u斐君子，终不可言兮！”如切如磋者，道学也；如zhu or umo zh e zixi uye se xixi anxizh e xun I iye he xixu an琢如磨者，自修也；瑟兮倜兮者，恂慷也；赫兮喧xizh e we iy ye youf ejiunzi zh o ngbu kexu an xizh e daosh e ng兮者，威仪也；有斐君子，终不可at兮者，道盛d e zh sh an minzh b un e ngwa ngy e德至善，民之不能忘也。

sh i yun wu hu qi a wna ngbu wa ng⑥-4《诗》云：”於（呜）戏（呼）前王不忘！”j unz 议 i an ixi a nerq inq iq in xi ao enl e q i I e er I iq i I i c i y imo君子贤其贤而亲其亲，小人乐其乐而利其利，此以没sh ibuwa ngyez e ngz iyu e世不忘也sh i mu su o shsh i sh o usu o zh anh uk a ngg ao yu e康诰》g u sh ti a ah mi ngrii ng顾^天之明 命z imi ngy e自明也汤之《盘铭》曰日日新，又日k emi ngd e t ai ji a yu e克明德《大（太）甲》曰：d idi an yu e k emi ng u d e ji e”《帝典》曰：克明峻德皆t a ngh i p anmi ng yu e g ou r ix in r i r ix in y our ix in k a ngg ao yu e zu o x i nm in sh i yu e zh ousu ji u新。

《康诰》曰：“作新民《诗》曰：“周虽旧b a ng q imi n gweix in sh g u j u nz Wu su o b u y o ngq 1 j 1邦，其命惟 新是故君子无所不用其极sh i y un b a n g j qi an li we mirsu dzh 1⑥-5《诗》云：“邦畿千里，惟民所止sh i y un《诗》云miiman hu a ngni ao zh 1 uqi uy u“缗蛮黄鸟，止于丘隅zh 1 zh iqisu Ozh 1 k e y n ener b u rui a (h u止，知其所 止可以人而不如 鸟 乎？”mu wenwa ng wuj ix i i ng 1z iyu e”子曰：“于yush i y un mu《诗》云:“穆we ir e un zh y ur en we ir ench en zh y uj i ng we ir ezi 1 zh y uxi do we ir (!fnu zh y u c i y u穆文王，於(乌)缉熙敬止！ ”为人君，止于仁；为人臣，止于敬；为人子，止于孝；为人父，止于慈；与gu or eji do zh y ux in国人交，止于信。

z iyu e t i eg? ng wuy our eiy e b iy e sh Wu song) u wu子曰：“听讼，吾犹人也；必也使无讼乎！ ”无q i nzh ebudejiqicid awe minzh i c iweizh b en情者，不得尽其辞，大畏民志此谓知本su d/veixi uh en azh e ngq ix i zh e sh e y ousu，于 e nh i z eb u⑥-6所谓修身在正其心者：身有所忿慎，则不d e q izh e ng y ousu 汰 o ngj u z eb u d e q izh e ng y ousu dn ao I e z e 得其正；有所恐惧，则不得其正；有所好乐，则b ud e q izh e ng y ousu d othu an z eb u d e q izh e ng x i b uz ay dn不得其 正；有 所忧 患，则不得其 正心不在焉，sh ierb uji an t i nrb uwen sh ierb u zh iq iwei c iweixi uh enz ai视而不 见，听 而不闻，食而不知其味。

此 谓修 身 在zh e ngq ix in正其心su d/veiq q 1 ji d axi uq ish e zh e r eizh i isu d inai er p ich en zhyujing weirezi 1 zh y uxi do we ir （!fnu zhyuciyu⑥_7所谓齐其家在修其身者：人之其所亲爱而辟y dn zh iqisu i anu er p i y dn zh iq isu Owe j in i P・（僻）焉，之其所贱恶而辟（僻）焉，之其所畏敬而辟y an zh iq isu o a ij ienrp iy an zh iq isu oaodu o（僻）焉，之其所哀矜而辟（僻）焉，之其所敖（傲）惰er p i y an g uh ao erzh iq 1 e wu erzh iq imeizh e ti axi Xi an而辟（僻）焉故好 而知其恶，恶而知其 美者，天下鲜y i g uy any Ouh yu e r e mo zh iq 1 z izh i e mo zh i imi aozh i矣故 谚有之曰：“人莫知其子之恶，莫知其苗之shu o c iwe ih erb uxi u b u k e y 1 q 1 q 1 ji a硕。

此谓 身不修，不可以齐其家su Oveizh gu o b ixi a n 1 q 1 ji zh e q 1 ji b u k 。